Zaman

         Felsefe bilimlerin temelidir. Daha sonra matematik fizik kimya biyoloji diye devam etmiştir. İşte bu yüzden matematik ve felsefe deyince içim bir hoş oluyor. Bu yazıda biraz zaman kavramı ile matematik arasındaki ilişkiden bahsedeceğim.

          Öteden beri zaman kavramı benim çok ilgimi çekmiştir. Herkes şu konudan dert yanmıştır kesin; çok zevk aldığımız bir zaman aralığı ya da çok yakın bir dostumuzla sohbet ettiğimiz dakikalar çok hızlı geçmekteyken; sevmediğimiz,sıkıcı bulduğumuz bir ortamda dakikalar geçmek bilmemektedir. Bu ayrı bir yazı konusu.. Ben bunun yanında bir de rüyalarda geçen zamana dikkat çekmek istiyorum. Bildiğiniz gibi rüyalar çok kısa sürede olup biten hadiseler olmasına rağmen bazen o rüyalar içinde biz çok ilginç serüvenler yaşıyoruz. Matematik açısından olaya yaklaşırsak...

      İlkokuldan itibaren bize sayıları öğretirler. İlk önce doğal sayılar vardır. Daha sonra bir de bunların negatifleri başımıza çıkar ve bu iki kümenin (negatif ve pozitif doğal sayılar) birleşimine tam sayılar deriz. Daha sonra pasta ya da elma paylaşmak meselesinden ortaya kesirli sayılar çıkar. Tam sayılar ve bu kesirli sayıları içine alan kümeye de biz rasyonel sayılar deriz. Daha sonra Pisagor'un üçgeninden hatırlayacağımız √2 gibi sayılar çıkar. Bu sayılar iki rasyonel sayının bölümü şeklinde yazılamayan sayılardır. Bunlara da irrasyonel sayılar denir. Şimdi diyeceksiniz ki bu laf salatasının zaman ile ne ilgisi var?

      Açıklıyorum: Örneğin [1,2 ] Aralığında sonsuz tane rasyonel ve irrasyonel sayı vardır. Sonsuzluk kavramı ayrı bir yazının konusu...Benim burada dikkat etmenizi istediğim şey şu: 1ve 2 birbirine tam sayılar cihetiyle bir saniye kadar birbirine yakın olmasına rağmen, işin içine rasyonel sayılar girince sonsuz zaman süresince birbirinden uzak düşer. Hatta daha ilginç bir şey söyleyeyim her iki rasyonel sayı arasında kesinlikle bir irrasyonel sayı vardır. Ve her iki irrasyonel sayı arasında kesinlikle bir rasyonel sayı vardır. Buna matematikte density teoremi denir. Demek ki aslında zamanı iyi değerlendirebilenler için yani o 1 ile 2 arasını boş şeylerle değil, daha önemli işlerle geçirenler için zaman mefhumu bir anda değişir ve tam sayı cihetinden rasyonel sayı cihetine tebeddül eder. Zaman içinde zaman oluşur. Bu bilgiler ışığında inception filmine bir açıklama getirebiliriz. Demek ki orada o kişiler önce o iki tamsayı arasında bir a rasyonel sayısı seçip onunla diğer b rasyonel sayısı arasında zamanını geçirirken bir başka alt tabakaya geçerken a ile b arasında başka iki rasyonel sayı buluyorlar. En üst tabakaya baktığımızda aslında hala ilk seçtikleri iki tam sayı arasındalar.

      Ya da "bir saat tefekkür bir yıllık nafile ibadetten daha hayırlıdır" sözünü de belki bu konudan faydalanarak anlayabiliriz. Ya da islam peygamberi Hz. Muhammed'in(s.a.v) Miraç hadisesinden döndüğünde hala yatağının soğumamış olduğu olgusuna da bu zaviyeden bakılabilir.